Grootvaders klok

Mijn Grootvaders klok was een deftige klok
Met haar uurwerk zo goed en secuur
En zij liep zo geregeld, want al negentig jaar
Verkonde haar stem reeds het uur

Dat zijn de eerste vier regels van het lied ‘Mijn Grootvaders klok’ wat in de jaren 50 een hit was van de bekende Nederlandse zanger Max van Praag. Het lied werd geschreven door de Amerikaan Henry Clay Work [1832-1884] en werd vertaald door Johan uit den Boogaard.

Ik moest aan dit lied denken toen ik vorige week mijn berging aan het opruimen was en een oude foto van mijn (over)grootsvaders klok vond. Mijn overgrootvader, Anne Bergsma (1868-1962) was landarbeider, maar repareerde en maakte daarnaast in zijn vrije tijd (evenals zijn zoon en dus mijn grootvader) zelf klokken.

De klok die jullie op de foto zien is wel zijn meesterwerk. Van bij elkaar gespaard eiken hout en botjes van vee, maakte hij de Arumer kerk als klok. Mijn overgrootvader werd geboren in Arum en heeft daar het grootste deel van zijn leven gewoond.

De klok was drie meter hoog en paste net in de woonkamer. Het knappe van dit enorme bouwwerk is dat het niet alleen een klok is, maar ook inzicht geeft in het zon en maan stelsel, het weer en waterstanden. Eigenlijk is het een planetarium in het klein. De laatste keer dat ik deze klok gezien heb was bij een zus van mijn grootvader, waar hij ook in de woonkamer stond. Met dien verstande dat het bovenste stuk (herkenbaar als de Arumer toren) er niet op stond gewoon omdat dit qua hoogte niet paste. Ik heb de klok al jaren niet meer gezien en ben benieuwd waar hij zich nu bevindt. Wie zal het zeggen?

Het lied ‘Mijn Grootvaders klok’ gaat kort gezegd over Grootvaders klok die negentig jaar bleef tikken, maar voorgoed stil bleef staan in de nacht van (de grootvader) zijn overlijden. Maar dat gaat zeker niet op voor mijn overgrootvaders klok, want Anne Bergsma leverde natuurlijk uitsluitend vakwerk, dus ik ben er van overtuigd dat hij nog altijd loopt…….. als een klok dus!