dinsdag 3 november 2020

 HET ZWIJGEN VAN MARIA ZACHEA

Gisteren las ik in de krant dat het boek ‘Het zwijgen van Maria Zachea’ van Judith Koelemeijer is uitgeroepen tot het cadeauboek van de jaarlijkse leesbevordering actie ‘Nederland leest’ die loopt van 1 t/m 30 november. Ik kan niet anders zeggen dan dat een prima keuze is, het is gewoon een klasse boek!

Ik ben eigenlijk via puur toeval in aanraking met dit boek gekomen. Het toeval wilde dat één van de twaalf geïnterviewde kinderen uit het gezin Koelemeijer, Gerard, mijn buurman werd. Regelmatig zaten wij vrijdags, samen met zijn vriendin Rolina, te filosoferen over diverse dagelijkse en ondagelijkse zaken. Het bijzondere aan Gerard was dat hij voor wat betreft zijn eigen verleden kon verwijzen naar een boek en dat kan niet iedereen. Natuurlijk wilde ik dat boek, waar ik overigens nog nooit van had gehoord, lezen. En ik was onder de indruk!

Waar gaat het boek over? Het is 1989 en de moeder heeft een hersenbloeding gehad. Sindsdien hult zij zich in een mysterieus stilzwijgen. Niemand weet wat ze denkt of begrijpt. Haar twaalf volwassen kinderen besluiten om beurten voor haar te zorgen. Jarenlang zijn ze hun eigen weg gegaan. Nu brengt moeder hen weer samen. Acht jaar lang zit de moeder stil voor het raam. Steeds brozer en langzaam vergroeiend met haar stoel. Schrijfster Judith Koelemeijer raakte geïntrigeerd door het beeld van de zwijgende moeder - haar oma - en ging op zoek naar de geschiedenis van haar familie. Ze vroeg zich af wat de twaalf kinderen dachten over hun moeder, nu ze avond aan avond tegenover haar zaten. Wat wisten ze van haar? Wat wisten ze eigenlijk van elkaar? Hoe keken ze terug op hun gezamenlijke jeugd in de jaren vijftig en zestig?
Hun verhalen zijn onthullend. Want hoe dicht ze vroeger ook op elkaar leefden, de broers en zussen blijken elkaar nauwelijks te kennen. Iedereen hield zijn zorgen voor zichzelf en zweeg. En alle twaalf bewaren, zonder het van elkaar te weten, volstrekt andere herinneringen aan hoe het destijds was. In ‘Het zwijgen van Maria Zachea’ vertellen ze elk hun eigen verhaal. ‘Het zwijgen van Maria Zachea’ is de voor velen herkenbare geschiedenis van een groot, katholiek gezin in tijden die razendsnel veranderden.

Schrijfster Judith Koelemeijer (1967) is journalist, o.a. voor de Volkskrant. In ‘Het zwijgen van Maria Zachea’, beschrijft ze de familie van haar vader: acht broers en vier zussen, geboren tussen 1934 en 1953 in het Zaanse dorp Wormer. Alle twaalf durfden het aan om zich te laten uithoren door hun nichtje en dochter, in lange en openhartige gesprekken. Judith Koelemeijer componeerde van hun herinneringen een bijzonder tijdsdocument, waarin velen zich zullen herkennen.

Volgens een recensie van Hanneke Groenteman een spannend, subtiel en ontroerend geschreven boek. En dat kan ik volledig onderschrijven! Dus snel naar je bibliotheek!