woensdag 1 maart 2023

De Stikel:  De elpee die de muziekwereld veranderde Op 23 ma...

De Stikel:  De elpee die de muziekwereld veranderde Op 23 ma...:   De elpee die de muziekwereld veranderde Op 23 maart is het precies 50 jaar geleden dat het iconische album ‘Dark side of the moon’ van P...

 De elpee die de muziekwereld veranderde

Op 23 maart is het precies 50 jaar geleden dat het iconische album ‘Dark side of the moon’ van Pink Floyd verscheen.  Een album die niet alleen iconische muziek bevatte maar ook verpakt werd in een hoes die de wereld zou veroveren. Voor de band betekende het de doorbraak bij het grote publiek.

Het album werd zo’n 50 miljoen keer verkocht en stond 964 weken in de Billboard verkooplijst. Over het album zijn  boeken geschreven, documentaires gemaakt en studies uitgevoerd. Een indrukwekkend  staat van dienst.

De eerste opnamen voor The Dark Side of the Moon begonnen in juni 1972 in de Abbey Road Studios (waar onder andere The Beatles opnamen) in Londen. Als producer was Alan Parsons (werd later een gevierde popster) ingehuurd. Pink Floyd bestond destijds uit bassist Roger Waters die de meeste nummers componeerde, sologitarist en zanger David Gilmour, keyboards Rick Wright en drummer Nick Mason. De elpee werd in een tijdsbestek van twee maanden opgenomen.  De opnames werd alleen maar onderbroken als Arsenal moest voetballen of Monty Python op tv was.

Toen het album uitkwam waren de heren ‘best tevreden’, niet wetende dat het album bijna duizend weken in de hitlijst zou staan en tot op de dag van vandaag nog steeds verkoopt.


De eerste keer dat ik het album hoorde was in de zomer van 1973, samen met een drietal vrienden. Wij zaten alle vier zeer geconcentreerd te luisteren naar de nummers en vonden het nodig over elk nummer te filosoferen. Ik wist niet wat ik hoorde voor muziek. Ik was bekend met Pink Floyd, met en zonder Syd Barret, maar dit was echt andere koek! Ik heb nadien de elpee nog vele malen gedraaid en elke keer weer genoten, maar de sound ervaring die ik in 1973 beleefde zou ik niet weer hebben.

En wat de muziek op ‘Dark side of the moon’ nu zo sterk maakt is moeilijk aan te geven. Misschien werd het volwassen worden van Pink Floyd duidelijk. Of was het de opbouw van de nummers? Op dat moment werden de nummers echt opgebouwd in de studio, mogelijk gemaakt door de allernieuwste apparatuur. Of waren het de geluiden die voor, tijdens en na de nummers te horen zijn. Denk bijvoorbeeld aan de hartslag, klokken en de kassa. Daarnaast  werd het extra mysterieus gemaakt door steeds opduikende stemmen met bizarre zinnetjes. Wie zal het zeggen.

De hoes van ‘Dark side of the moon’ is een verhaal apart. Het ontwerp voor de hoes was van de Londense ontwerpstudio ‘Hipgnosis’. De twee oprichters van dit bedrijf, Aubrey Powell en Storm Thorgerson, waren ook de bedenkers en makers van de hoes. Een hoes die met Coca Cola en Batman tot ’s werelds bekendste logo’s behoord.  Maar natuurlijk ontstaat zo’n ontwerp niet van het ene op het andere moment. Het mooie is dat er momenteel in het Groninger Museum een tentoonstelling loopt over de ontwerpstudio ‘Hipgnosis’ , onder titel “The art of Hipgnosis”.  

De tentoonstelling neemt je mee in het unieke werkproces van de ontwerpers die moesten werken zonder de hulp van bijvoorbeeld Photoshop. Naast ontwerpen van hoezen van ‘Pink Floyd’, vind je er ook van ‘Led Zeppelin’, ‘Genesis’, Paul McCartney e.a. Maar ja voor mij blijft ‘Pink Floyd’ toch nummer één!

“The art of Hipgnosis” is een must voor liefhebbers van muziek, grafisch design en fotografie en is nog te zien t/m 14 mei 2023. Net stinne mar der hinne!