dinsdag 21 november 2023

 
Let it go, lit it los en lit it gean!

Lêst siet ik wat âlde foto-albums troch te blêdzjen. Ik bedoel fansels foto-albums dy’t je noch echt beet pakke kinne. Wêr foto’s nei ferrin fan tiid troch it drûgjen fan de lym harren langsum mar seker losmeitsje fan it papier. Sa’n album dus.

Ik kaam in foto tsjin fan myn legere skoalle tiid. Foar de jongeren ûnder ús de basisskoalle fan no wie eartiids de legere skoalle en der wie in aparte beukerskoalle. Dizze foto sil om en de bij yn 1965 makke wêze tink ik. Der wie in âlderjûn organisearre en om dat wat ekstra kasjet te jaan hie men betocht dat mar yn it (al lang ôfbrutsen) doarpshûs by it sportfjild te dwaan. Op in pear âlde skammels waarden in tal lange planken lein en it toaniel wie klear. Niks gjin lûd en niks gjin ljocht, yn it doarpshûs fan Arum hoegde dat net.

Us klasse moast yts foardrage of sjonge. Mar wat it ek mar wie, wy wienen hartstikke senuweftich en stienen lykas de planken fan it toaniel, al leinen dy,stiif tsjin mekoar oan. Krekt as wy mekoar stypje woenen of taflecht sochten by mekoar. Kwa show wie it yn elk gefal neat, want it ienige wat beweegde wienen ús mûlen. No ja miskien ek noch ús hannen dy’t trillen fan de senuwen mar dat wie it dan wol.

Op de foto flnr: Hittie Sieswerda,  Anneke Alberda, Folkert Huizinga, Wim Beckers en Klaas Zijlstra


Ik moast yn elk gefal myn sneinske klean oan ha (ynklusyf strik), want dat hearde sa neffens myn mem. Eartiids hie men sneinske klean, want op sneins moasten jo fansels kreas foar it ljocht komme. Net dat it noflik siet, mar je dienen dat gewoan omdat jins âlders dat fûnen. Nee sneinske klean sieten stiif en mochten seker net smoarch wurde. Ik ha der ien of oare foby oan oerholden wat strikken oanbelanget. Ik ha noch twa kear dêrnei in strik om hân. De lêste kear doe’t it teäter yn Snits iepene waard. It wie dat myn buorfrou wist hoe’t se in strik strikke moast, oars hie it neat wurden.

Mar wêrom nei ús bjusterbaarlik optreden yn it doarpshûs. Ik moast hjir oan tinke doe’t ik okkerdeis yn de sjuery siet fan de ‘Makkumer Voorleeswedstrijd’ foar basisskoallen. It gemak wêrmei de measte bern harren ferhaal nei foaren brochten, respekt! Ik seach dy frijheid ek al by myn eigen bern, mar noch mear bij myn lytsbern. Seker doe’t it jongste bernsbern fan 3 jier okkerdeis yn in boarterstún mei útset lûd it liet ‘Let it go’ út de Disneyfilm Frozen nei foaren brocht, kompleet mei gebearen dy’t dêr by hearre. Ik tocht, ja dit is! Let it go, lit it los en lit it gean!

De frijheid dy bern fan tsjintwurdich ha om eat sjen te litten oan oare minsken! Geweldich toch! In goeie ûntjouwing fyn ik om it tiidrek ‘Doch mar gewoan dan dochst al gek genôch’ efter ús te litten en te ferfangen troch nei wêz dysels mar, hoechst dy net te skamjen.

No net dat ik mij skamje foar ús optreden doetiids, mar it hie wol justjes oars kinnen, al wienen wij it hichtepunt fan de jûn! Neffens myn mem dan fansels.

maandag 29 mei 2023

Op een mooie 2de pinksterdag....

Tweede pinksterdag is het in Friesland een goed gebruik dat zo’n 15.000 fietsers de 11 steden van onze prachtige provincie rondfietsen.  Dit is al gauw zo’n 235 km! Niet een tochtje dat je zo even uit je mouw schudt, er moet wel degelijk voor getraind worden!

Dat denk ik tenminste, want een fietser ben ik niet echt. Ook nooit geweest trouwens. Dat ik vroeger als 12 jarige dagelijks zo’n 20 kilometer moest fietsen om op school te komen was derhalve niet bepaald mijn hobby. De meest grote fietstocht, op initiatief van mijn vader, was de oversteek naar Noord Holland, naar Schagerbrug om precies te zijn. Met name het geestdodende stuk over de Afsluitdijk staat mij nog voor de geest. Als je die bent overgestoken kun je voorlopig geen zeedijk meer te zien. Zelf op een brommer, wat ik een paar jaar later deed, was het best een geestdodend eind.

Maar terug naar de Elfsteden fietstocht op tweede pinksterdag. Ik heb deze route nimmer gefietst en ben dat ook niet meer van plan, maar toch heeft het een warm plekje in mijn hart.

Mijn vader was een groot fiets liefhebber. Toen hij nog in Limburg woonde heeft hij jarenlang op redelijk hoog niveau aan wielrennen gedaan (zie foto). Jaren later als wij op vakantie bij mijn familie waren, zat ik als klein kereltje bij mijn vader achter op de fiets. Zonder problemen beklom mijn vader met mij achterop de Cauberg. Voorwaar een huzarenstukje, aangezien ik ook toen al gezegend was met een redelijk soortelijk gewicht om het zo maar eens uit te drukken.

Mijn vader is zijn hele leven een echte sportman gebleven. Zo heeft hij tot op de dag dat hij stierf, elke ochtend gymnastiek oefeningen gedaan. Ik doe het hem niet na.

Zo heeft hij ook een tijd bij mij in Witmarsum een groentetuin gehad. Hij had er aardigheid aan om elke keer dat hij kwam (altijd ’s ochtends) de tijd te klokken. De uitdaging  was dan om steeds sneller de afstand Arum – Witmarsum visa versa  af te leggen. Hij vond dat naast een uitdaging ook handig om te weten. Als je druk op je tuin aan het werk bent en je met iets bezig bent, wil je het ook graag af maken. Zo ook mijn vader. Maar hij wist dat mijn moeder, die overbezorgd was, om 12 uur al op de uitkijk stond als hij nog niet thuis was. Eigenlijk was mijn moeder, zonder dat ze dat zelf wist of wilde, degene die de prestatiedrang van mijn vader stimuleerde.

Maar weer terug naar de Elfsteden fietstocht op tweede pinksterdag die, zoals ik al schreef, een warm plekje in mijn hart heeft.

Toen ik nog bij mijn ouders in Arum aan de Van Camminghaweg woonde kwamen de fiets matadoren  bij ons huis langs. Voorwaar een spektakel. Al heel vroeg ging de wekker en werd de focus nar buiten gericht. In mijn herinnering was het meestal mooi weer en werden de opklap zomerstoeltjes in de voortuin gezet. Onder het genot van koffie of ranja en wat lekkers kon je het uren uithouden. Voor mij als kind een evenement wat ik niet wilde missen. Zelfs toen ik niet meer in Arum woonde ging ik op deze bijzondere dag heel vroeg naar mijn ouders om te gaan genieten.

Als wij daar dan zaten voorzag mijn vader ons van commentaar. Dat wil zeggen technisch commentaar. Want naast de fietstijl van de wielrenners werden ook de fietsen voorzien van een  recensie. Als een soort Eddie Merckx zat hij als kenner te genieten. Hij heeft de tocht nooit zelf gefietst, terwijl ik er van overtuigd ben dat hij dat met gemak had kunnen doen . Maar waarom hij dat niet deed? Ik zou het niet weten en kan het hem nu niet meer vragen.

Wel kan ik jullie meedelen dat ik het in ieder geval nooit van plan ben geweest en dit plan ook in de toekomst niet zal opvatten, om deze, soms, barre tocht te ondernemen.


woensdag 1 maart 2023

De Stikel:  De elpee die de muziekwereld veranderde Op 23 ma...

De Stikel:  De elpee die de muziekwereld veranderde Op 23 ma...:   De elpee die de muziekwereld veranderde Op 23 maart is het precies 50 jaar geleden dat het iconische album ‘Dark side of the moon’ van P...

 De elpee die de muziekwereld veranderde

Op 23 maart is het precies 50 jaar geleden dat het iconische album ‘Dark side of the moon’ van Pink Floyd verscheen.  Een album die niet alleen iconische muziek bevatte maar ook verpakt werd in een hoes die de wereld zou veroveren. Voor de band betekende het de doorbraak bij het grote publiek.

Het album werd zo’n 50 miljoen keer verkocht en stond 964 weken in de Billboard verkooplijst. Over het album zijn  boeken geschreven, documentaires gemaakt en studies uitgevoerd. Een indrukwekkend  staat van dienst.

De eerste opnamen voor The Dark Side of the Moon begonnen in juni 1972 in de Abbey Road Studios (waar onder andere The Beatles opnamen) in Londen. Als producer was Alan Parsons (werd later een gevierde popster) ingehuurd. Pink Floyd bestond destijds uit bassist Roger Waters die de meeste nummers componeerde, sologitarist en zanger David Gilmour, keyboards Rick Wright en drummer Nick Mason. De elpee werd in een tijdsbestek van twee maanden opgenomen.  De opnames werd alleen maar onderbroken als Arsenal moest voetballen of Monty Python op tv was.

Toen het album uitkwam waren de heren ‘best tevreden’, niet wetende dat het album bijna duizend weken in de hitlijst zou staan en tot op de dag van vandaag nog steeds verkoopt.


De eerste keer dat ik het album hoorde was in de zomer van 1973, samen met een drietal vrienden. Wij zaten alle vier zeer geconcentreerd te luisteren naar de nummers en vonden het nodig over elk nummer te filosoferen. Ik wist niet wat ik hoorde voor muziek. Ik was bekend met Pink Floyd, met en zonder Syd Barret, maar dit was echt andere koek! Ik heb nadien de elpee nog vele malen gedraaid en elke keer weer genoten, maar de sound ervaring die ik in 1973 beleefde zou ik niet weer hebben.

En wat de muziek op ‘Dark side of the moon’ nu zo sterk maakt is moeilijk aan te geven. Misschien werd het volwassen worden van Pink Floyd duidelijk. Of was het de opbouw van de nummers? Op dat moment werden de nummers echt opgebouwd in de studio, mogelijk gemaakt door de allernieuwste apparatuur. Of waren het de geluiden die voor, tijdens en na de nummers te horen zijn. Denk bijvoorbeeld aan de hartslag, klokken en de kassa. Daarnaast  werd het extra mysterieus gemaakt door steeds opduikende stemmen met bizarre zinnetjes. Wie zal het zeggen.

De hoes van ‘Dark side of the moon’ is een verhaal apart. Het ontwerp voor de hoes was van de Londense ontwerpstudio ‘Hipgnosis’. De twee oprichters van dit bedrijf, Aubrey Powell en Storm Thorgerson, waren ook de bedenkers en makers van de hoes. Een hoes die met Coca Cola en Batman tot ’s werelds bekendste logo’s behoord.  Maar natuurlijk ontstaat zo’n ontwerp niet van het ene op het andere moment. Het mooie is dat er momenteel in het Groninger Museum een tentoonstelling loopt over de ontwerpstudio ‘Hipgnosis’ , onder titel “The art of Hipgnosis”.  

De tentoonstelling neemt je mee in het unieke werkproces van de ontwerpers die moesten werken zonder de hulp van bijvoorbeeld Photoshop. Naast ontwerpen van hoezen van ‘Pink Floyd’, vind je er ook van ‘Led Zeppelin’, ‘Genesis’, Paul McCartney e.a. Maar ja voor mij blijft ‘Pink Floyd’ toch nummer één!

“The art of Hipgnosis” is een must voor liefhebbers van muziek, grafisch design en fotografie en is nog te zien t/m 14 mei 2023. Net stinne mar der hinne!